Τα γονίδια της εξυπνάδας και της μόρφωσης

Μεγάλη μελέτη αποκαλύπτει τη γενετική βάση του… IQ

Διεθνής ομάδα που αποτελούνταν από 253 επιστήμονες πραγματοποίησε μια από τις μεγαλύτερες γενετικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια. Οι ερευνητές εντόπισαν γονίδια που εμπλέκονται στο μορφωτικό επίπεδο των ανθρώπων ενώ υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει κάποιο μεμονωμένο γονίδιο που να καθορίζει το επίπεδο της νοημοσύνης αλλά στο IQ εμπλέκονται χιλιάδες γονίδια. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει δυνατότητα γενετικού σχεδιασμού για την γέννηση παιδιών με υψηλή νοημοσύνη.

 

Οι σπουδές

Οι ερευνητές ανέλυσαν το γονιδίωμα σχεδόν 294.000 ατόμων άνω των 30 ετών από 15 χώρες και βασικός τους στόχος ήταν η αναζήτηση γενετικών παραγόντων που φαίνεται να επηρεάζουν τη διάρκεια των σπουδών. Στην έρευνα που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature» συμμετείχαν ο καθηγητής Γιώργος Δεδούσης και η Ιωάννα Καλαφάτη από το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, καθώς επίσης ο καθηγητής Πάνος Δελούκας και η Σταυρούλα Κανόνη από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Queen Mary του Λονδίνου. Οι ερευνητές εντόπισαν 74 γονίδια που σχετίζονται με το μορφωτικό επίπεδο άλλα έσπευσαν να σημειώσουν ότι πρωτίστως το μορφωτικό επίπεδο επηρεάζεται από κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες και πολύ λιγότερο από γενετικούς.

Τα ευρήματα

Οπως φαίνεται τα γονίδια εν μέρει επιδρούν στις νοητικές ικανότητες ενός ανθρώπου και σε ορισμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του, όπως η επιμονή, τα οποία, με τη σειρά τους, επηρεάζουν τον αριθμό των ετών της εκπαίδευσης.

Όμως η συνολική επίδραση των 74 γονιδίων στις διαφορές του μορφωτικού επιπέδου μεταξύ των ανθρώπων εκτιμάται από 0,5% έως το πολύ 1%. Οι ερευνητές εκτιμούν πάντως ότι χιλιάδες ακόμη γονίδια, άγνωστα έως τώρα, παίζουν ρόλο στο μορφωτικό επίπεδο, το καθένα ασκώντας μια ανεπαίσθητη επίδραση.

Συνολικά, οι γενετιστές εκτιμούν ότι η γενετική επίδραση στο μορφωτικό επίπεδο μπορεί να εξηγεί έως και το 20% των διαφορών του μορφωτικού επιπέδου μεταξύ των ανθρώπων, ενώ το υπόλοιπο 80% έχει να κάνει με κοινωνικούς-περιβαλλοντικούς παράγοντες. Αλλά δεν συμφωνούν όλοι ότι η γενετική «συνιστώσα» μπορεί να είναι τόσο σημαντική και μερικοί θεωρούν ότι η συμβολή της κινείται μάλλον κοντά στο 3%.

Η επικάλυψη

Η μελέτη δείχνει, επίσης, ότι ορισμένα από τα 74 γονίδια που εντοπίσθηκαν, φαίνεται να επικαλύπτονται με γονίδια που γονίδια που σχετίζονται με τις καλύτερες επιδόσεις στα νοητικά τεστ, πράγμα που δείχνει ότι το μορφωτικό επίπεδο και η νοημοσύνη έχουν κάποια συνάφεια. Από την άλλη, ορισμένα άλλα από τα 74 γονίδια εμπλέκονται στην ανάπτυξη του εγκεφάλου, ενώ σχετίζονται και με διάφορες παθήσεις, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, η διπολική διαταραχή και η σχιζοφρένεια.

Ο αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια Ντάνιελ Μπένζαμιν υπογράμμισε ότι «είναι απλουστευτικό και απολύτως παραπλανητικό να μιλάει κανείς για «γονίδια της μόρφωσης»». Από την άλλη, επιβεβαιώνεται ότι το μορφωτικό επίπεδο, εκτός από το περιβάλλον, επηρεάζεται και από τα γονίδια, αν και η επίδραση των επιμέρους γενετικών παραγόντων είναι μικρή».

Οι αντιρρήσεις

Αλλά ενώ ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν ότι η νέα γενετική ανακάλυψη θα βοηθήσει ανάλογες μελέτες στο πεδίο της βιοιατρικής και της κοινωνικής πολιτικής, άλλοι ερευνητές δηλώνουν αντίθετοι με την ανάδειξη του γενετικού παράγοντα, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο μπορεί να υποβαθμίσει την σαφώς μεγαλύτερη σημασία που έχουν η ανατροφή των γονιών, η ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος μιας χώρας κ.α.

«Κυβερνήσεις και χρηματοδότες πρέπει να ‘τραβήξουν την πρίζα’ από τέτοιες μελέτες, οι οποίες προσφέρουν ελάχιστα χρήσιμα πράγματα στην κατανόησή μας» ανέφεραν οι ανθρωπολόγοι Αν Μπιουκάναν και Κένεθ Γουάις του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια.

Όμως άλλοι, όπως ο συμπεριφορικός γενετιστής Ρόμπερτ Πλόμιν του King’s College του Λονδίνου, ευελπιστούν ότι όσο περισσότερο φως πέφτει στο γενετικό υπόβαθρο της μόρφωσης, τόσο ανοίγει ο δρόμος για την ανάπτυξη ακόμη και γενετικών τεστ που θα προβλέπουν τις εκπαιδευτικές επιδόσεις κάθε ανθρώπου και πόσο καλά θα τα πάει ένας μαθητής στις εξετάσεις. Θα τρίζουν τα κόκαλα των ιδρυτών της κοινωνιολογίας…

ΟΜΑΔΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ

Ομάδα ενημέρωσης Pame.gr

View all posts by ΟΜΑΔΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ →

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Χρησιμοποιούμε cookies για να εξατομικεύουμε το περιεχόμενο και τις διαφημίσεις, να παρέχουμε λειτουργίες κοινωνικής δικτύωσης και να αναλύουμε την επισκεψιμότητά μας.
Μοιραζόμαστε επίσης πληροφορίες σχετικά με τη χρήση του ιστοτόπου μας με συνεργάτες μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τη διαφήμιση και την ανάλυση, οι οποίοι ενδέχεται να τις συνδυάσουν με άλλες πληροφορίες που τους έχετε παράσχει ή που έχουν συλλέξει από τη χρήση των υπηρεσιών τους. View more
Cookies settings
Accept
Privacy & Cookie policy
Privacy & Cookies policy
Cookie nameActive

Πολιτική Απορρήτου

[Pame.gr] – Προστασία Προσωπικών Δεδομένων
Σε συμμόρφωση με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR - Κανονισμός ΕΕ 2016/679)

Η προστασία της ιδιωτικότητάς σας είναι πρωταρχικής σημασίας για εμάς. Μέσα από αυτήν την Πολιτική Απορρήτου, εξηγούμε ποια προσωπικά δεδομένα συλλέγουμε, για ποιους σκοπούς και με ποιον τρόπο τα διαχειριζόμαστε όταν επισκέπτεστε τον ψυχαγωγικό και ενημερωτικό ιστότοπό μας [www.pame.gr].


1. Ποιοι είμαστε

Υπεύθυνος επεξεργασίας:
[Pame.gr A.E]
Email: [sakis1914@gmail.com]
Έδρα: [Καραολή 58 Σταυρουπολη]


2. Ποια δεδομένα συλλέγουμε

Κατά την περιήγησή σας ή αλληλεπίδραση με τον ιστότοπό μας, ενδέχεται να συλλέξουμε:

  • Πληροφορίες πλοήγησης (IP διεύθυνση, browser, λειτουργικό σύστημα, διάρκεια επίσκεψης)

  • Cookies και παρόμοιες τεχνολογίες

  • Email διεύθυνση, αν εγγραφείτε στο newsletter ή αφήσετε σχόλιο

  • Όνομα χρήστη/σχόλια που υποβάλλετε

  • Προτιμήσεις περιεχομένου, μέσω analytics

Δεν συλλέγουμε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.


3. Σκοπός επεξεργασίας

Χρησιμοποιούμε τα δεδομένα σας για τους εξής σκοπούς:

  • Ανάλυση επισκεψιμότητας και βελτιστοποίηση περιεχομένου

  • Ενημέρωση μέσω newsletter (με συγκατάθεση)

  • Παροχή δυνατότητας σχολιασμού άρθρων ή επικοινωνίας

  • Ασφάλεια και τεχνική συντήρηση του ιστότοπου


4. Cookies

Ο ιστότοπός μας χρησιμοποιεί:

  • Απαραίτητα cookies για τη βασική λειτουργικότητα

  • Cookies απόδοσης (π.χ. Google Analytics) για στατιστική ανάλυση

  • Cookies τρίτων (π.χ. YouTube, Facebook), για προβολή πολυμέσων ή κοινοποίηση περιεχομένου

Κατά την πρώτη επίσκεψη εμφανίζεται banner συγκατάθεσης όπου μπορείτε να επιλέξετε τι αποδέχεστε.


5. Νομική βάση επεξεργασίας

Η επεξεργασία των δεδομένων βασίζεται σε:

  • Συγκατάθεση (π.χ. για cookies, newsletter)

  • Έννομο συμφέρον (βελτίωση περιεχομένου και λειτουργίας)

  • Νομική υποχρέωση (π.χ. συμμόρφωση με αιτήματα αρχών)


6. Κοινοποίηση σε τρίτους

Δεν κοινοποιούμε δεδομένα σε τρίτους για διαφημιστικούς σκοπούς. Τα δεδομένα ενδέχεται να διαμοιραστούν με:

  • Πάροχους φιλοξενίας (hosting)

  • Εργαλεία analytics (π.χ. Google)

  • Newsletter υπηρεσίες (π.χ. Mailchimp), μόνο με συγκατάθεση

Όλοι οι συνεργάτες μας δεσμεύονται από πολιτικές συμμόρφωσης με τον GDPR.


7. Τα δικαιώματά σας

Έχετε το δικαίωμα:

  • Πρόσβασης στα δεδομένα σας

  • Διόρθωσης ή διαγραφής

  • Περιορισμού ή εναντίωσης στην επεξεργασία

  • Φορητότητας των δεδομένων σας

  • Ανάκλησης της συγκατάθεσής σας οποιαδήποτε στιγμή

Για να ασκήσετε τα δικαιώματά σας, επικοινωνήστε στο: [sakis1914@gmail.com].


8. Ασφάλεια δεδομένων

Χρησιμοποιούμε ασφαλή πρωτόκολλα (SSL), περιορισμένη πρόσβαση σε διαχειριστές, και άλλες τεχνικές μεθόδους για την προστασία των δεδομένων σας από μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση ή διαρροή.


9. Διάρκεια διατήρησης

Τα δεδομένα σας διατηρούνται μόνο για όσο χρειάζεται για τους σκοπούς για τους οποίους συλλέχθηκαν, εκτός αν απαιτείται διαφορετικά από τη νομοθεσία.


10. Τροποποιήσεις

Η Πολιτική Απορρήτου μπορεί να ανανεώνεται. Οποιεσδήποτε αλλαγές θα αναρτώνται εδώ με νέα ημερομηνία ενημέρωσης.

Ημερομηνία τελευταίας ενημέρωσης: 29 Μαΐου 2025

Save settings
Cookies settings