Ο Πολ Καζάριαν, πρόεδρος και διευθύνων… σύμβουλος της Japonica Partners, άφησε άφωνους άλλους μεγαλοεπενδυτές όταν από το 2012 άρχιζε να αγοράζει μετά μανίας ελληνικά ομόλογα.Έχει έρθει πολλές φορές μυστικά στην Αθήνα για να συναντηθεί με επιφανείς Ελληνες επιχειρηματίες και τραπεζίτες, ενώ έχει κάνει διεθνή καμπάνια για το ελληνικό χρέος.
Ο 60χρόνος πρώην investment banker της Goldman Sachs, που κυκλοφορεί πάντα με τα μεγάλα στρογγυλά γυαλιά όρασης με τον χονδρό σκελετό, είναι αρμενικής καταγωγής χρηματιστής και φέρεται να έχει διασυνδέσεις σε Ινδία, Σιγκαπούρη και φυσικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με την «εισβολή» του στην ελληνική αγορά ομολόγων προκάλεσε ποικίλα σχόλια στον διεθνή Τύπο αλλά και στον κύκλο των αναλυτών που προσπαθούν να καταλάβουν τις κινήσεις του.
Η ιστορία του άτακτου Αρμένιου μεγαλοεπενδυτή
Όλα ξεκίνησαν το 1915 όταν ο παππούς του, ο Τσάρλι Καζάριαν εγκατέλειψε την Τουρκία για να γλιτώσει από τη γενοκτονία εναντίον των Αρμενίων. Προηγουμένως είχε δει τους Τούρκους να σκοτώνουν την πρώτη γυναίκα του και τους δύο γιους του ύστερα από φρικτά βασανιστήρια.
Στις ΗΠΑ, όπου βρέθηκε, ξαναπαντρεύτηκε και απέκτησε γιους και κατόπιν εγγόνια. Ενα από αυτά είναι και ο γνωστός σε εμάς Πολ, που έμεινε στο ίδιο σπίτι με τους γονείς και τους παππούδες του για αρκετά χρόνια πριν σπουδάσει πολιτικές επιστήμες.
Η οδός όπου βρισκόταν το πατρικό του σπίτι ονομαζόταν Japonica Street και γύρω από αυτήν κινείτο η αρμενική κοινότητα της πόλης του Rhode Island.
O Πολ επέλεξε να δώσει στην επενδυτική εταιρεία που ίδρυσε το όνομα της οδού όπου μεγάλωσε, εξ ου και το όνομα Japonica Partners.
Μετά το Brown University, συνέχισε τις σπουδές του στο Columbia Business School στη Νέα Υόρκη, όπου πιθανόν έγινε κοινωνός της επενδυτικής σκέψης του Μπένζαμιν Γκράχαμ.
Μετά την αποφοίτησή του, ο νεαρός τότε Πολ Καζάριαν δούλεψε για την Goldman Sachs στον τομέα της επενδυτικής τραπεζικής, με ειδίκευση στις εξαγορές και συγχωνεύσεις, αλλά δεν άντεξε και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Εκεί γνωρίστηκε με έναν δικηγόρο που ειδικευόταν στις χρεοκοπίες επιχειρήσεων και έμελλε να γίνει βασικός εταίρος του στην Japonica Partners λίγα χρόνια αργότερα.
Δεν άργησε να προχωρήσει και να κάνει το πρώτο deal με τη Japonica Partners. Σε ηλικία 33 ετών κατέθεσε πρόταση επιθετικής εξαγοράς για την εταιρεία σιδηροδρόμων CNW corp, κίνηση που τον βοήθησε να αναλάβει και τις τύχες του ομίλου παραγωγής ηλεκτρικών ειδών Sunbeam στις αρχές του ’90.
Η Sunbeam έμελε να είναι αυτή που θα τον απογειώσει, αλλά ταυτόχρονα έφερε την επιφάνεια το εκρηκτικό και εκκεντρικό του χαρακτήρα του.
Όταν πήρε τη Sunbeam που ήταν διάσημη για τις τοστέριες και τα… μπλέντερ είχε ζημιές 95 εκατ. δολαρίων. Δύο χρόνια μετά εμφάνισε κέρδη 123 εκατ. δολαρίων και ο ίδιος έβγαλε 1,6 δισ. δολάρια πουλώντας την, μια υπόθεση που πλέον διδάσκεται στο Χάρβαρντ!
Τι έγινε όμως αυτά τα δύο χρόνια; Όπως αποκάλυψε η Wall Street Journal ο Καζάριαν ήταν το χειρότερο αφεντικό που θα μπορούσαν να έχουν ποτέ οι εργαζόμενοι και όσοι τον γνώρισαν έκαναν λόγο για μία παρανοϊκή ιδιοφυΐα…
Ήταν αυταρχικός, φώναζε και έβριζε, πείραζε γυναίκες ακόμα και στο δρόμο (όχι υπαλλήλους), ενώ περιγράφουν ένα περιστατικό όπου έβγαλε όπλο και πυροβόλησε άδειες καρέκλες κατά τη διάρκεια ενός μίτινγκ… Η εφημερίδα έγραψε τότε ότι ο Καζάριαν πυροβολούσε φωνάζοντας «Να πεθάνεις! Να πεθάνεις!».
Όπως ήταν φυσικό δεν άντεξε για πολύ στο τιμόνι της εταιρείας. Οι έξι βασικοί διευθυντές συνωμότησαν εναντίον του και τον έδιωξαν!
Η σχέση του με την Ελλάδα
Σε υπέρογκα κέρδη από το θετικό σενάριο για την Ελλάδα ελπίζει ο μεγαλοεπενδυτής και αυτό έχει αγοράσει αρκετά δισ. ελληνικού χρέους.
Εχοντας αποκτήσει ελληνικά ομόλογα το καλοκαίρι του 2012, όταν οι αγορές «έκαιγαν» και οι πιθανότητες εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ βρίσκονταν στα ύψη, συνεχίζει να αγοράζει χρέος ακόμα και σήμερα.
Ο ίδιος θεωρεί πως το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και έχει το δικό του τρόπου υπολογισμού. «Αν το υπολογίζετε ως ποσοστό του ΑΕΠ φτάνει στο 175%. Αν όμως εκτιμηθεί με βάση τα διεθνή πρότυπα στατιστικής απεικόνισης, διαμορφώνεται κάτω από το 60%, πολύ χαμηλότερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες» λέει. Πρόκειται για μια μεθοδολογία που βασίζεται στα International Public Sector Accounting Standards ή, εν συντομία, IPSAS. Μάλιστα σύμφωνα με τους υπολογισμούς του το ελληνικό χρέος είναι στο 18% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο ίδιος, με τη χρήση της ίδιας μεθοδολογίας, το δημόσιο χρέος της Ιρλανδίας ανέρχεται στο 78% του ΑΕΠ, της Ιταλίας στο 112%, της Ισπανίας στο 63% και της Πορτογαλίας στο 74%.
Ο Πολ Καζάριαν, μάλιστα δεν πτοήθηκε ούτε από τη ρήξη στην οποία ήρθαν πρόσφατα οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και των Ευρωπαίων. Όπως έλεγε προ ημερών η Ελλάδα υποφέρει τώρα από μια σκηνοθετημένη έλλειψη ρευστότητας.
Δεν είναι πρόβλημα χρέους, είναι πρόβλημα διαχείρισης δήλωσε χαρακτηριστικά ο Καζάριαν, ο οποίος αγόρασε ελληνικούς τίτλους 4 δισ. ευρώ το 2013, σε συνέντευξη στο Bloomberg. Ερωτηθείς αν ο νέος Έλληνας υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος αποτελεί την κατάλληλη επιλογή ο Καζάριαν απάντησε: «Έχει εμπειρία στα χρηματοοικονομικά, λογιστικά ή στη διαχείριση προσπαθειών ανάκαμψης; Νομίζω ότι η απάντηση προκύπτει από μόνη της χωρίς να χρειάζεται να κάνω κάποιο σχόλιο».
Η ελληνική κυβέρνηση στο δρόμο του Καζάριαν
Στα… ψιλά πέρασε το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση ετοιμάζεται για τα IPSAS. Την εισαγωγή των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων στο Δημόσιο και την αναμόρφωση της δημοσιονομικής νομοθεσίας, ετοιμάζει το υπουργείο Οικονομικών με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Δημήτρη Μάρδα και συγκροτούνται ομάδες εργασίας για την επιτάχυνση του έργου της διαμόρφωσης ενός νέου πλαισίου για την παρακολούθηση των δημοσίων λογιστικών.
Η ανακοίνωση του υπουργείου οικονομικών τον Μάιο ανέφερε: «Με αφετηρία την υποχρέωση της χώρας να ενσωματώσει την Οδηγία 2011/85 στο εθνικό δίκαιο, καθώς και να εξειδικεύσει ορισμένες διατάξεις Ευρωπαϊκών Κανονισμών, ο νόμος του δημόσιου λογιστικού 2362/95 καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από το νέο νομοθετικό πλαίσιο του 4270/14 που ψηφίστηκε τον Ιούνιο 2014 από τη Βουλή. Βρισκόμαστε τώρα στη δεύτερη φάση, κάποιων τροποποιήσεων στη δημοσιονομική νομοθεσία. Τα σημεία στα οποία επικεντρώνονται οι αναγκαίες αλλαγές είναι μεταξύ άλλων τα θέματα ελέγχου και διαδικασίας πληρωμής δαπανών, τα επόμενα βήματα για το ρόλο του υπολόγου στις πληρωμές του ΠΔΕ και για τις Ανεξάρτητες αρχές η διαφάνεια στην προετοιμασία και την έγκριση των προϋπολογισμών στο πλαίσιο ενίσχυσης της ανεξαρτησίας τους».
Σύμφωνα με τον κ. Μάρδα: «Η υιοθέτηση των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων για το Δημόσιο Τομέα (International Public Sector Accounting Standards – IPSAS) ξεχωρίζει ως το σημαντικότερο βήμα προόδου και εξέλιξης στη δημοσιονομική λογιστική, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την αξιοπιστία των δημοσίων οικονομικών, με παράλληλη συμβολή στην παγκόσμια ανάπτυξη και ευημερία μέσω της σύγκλισης και εναρμόνισης των δημόσιων συστημάτων λογιστικής στις διάφορες χώρες και οργανισμούς».
Περισσότερες από 80 χώρες αλλά και διεθνείς οργανισμοί, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο της Ευρώπης, το ΝΑΤΟ, ο ΟΟΣΑ, η Παγκόσμια Τράπεζα και τα Ηνωμένα Έθνη, έχουν ήδη υιοθετήσει τα IPSAS.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι περισσότερες χώρες εξακολουθούν να καταρτίζουν τις οικονομικές τους καταστάσεις βασισμένες στη λογιστική ταμειακής βάσης, ενώ χώρες όπως η Ολλανδία, η Γαλλία, η Ελβετία, η Σουηδία, η Φινλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστρία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ρουμανία και η Ρωσία έχουν υιοθετήσει (ή υιοθετούν) τα IPSAS σύμφωνα με τη λογιστική δεδουλευμένης βάσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σημαντικά διεθνή οικονομικά όργανα, όπως το ΔΝΤ (Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) και η Παγκόσμια Τράπεζα, είναι στην πρώτη γραμμή για την έγκριση της λογιστικής δεδουλευμένης βάσης στο δημόσιο τομέα και την εφαρμογή των IPSAS.
Η βασική διαφορά των IPSAS από την καταγραφή του χρέους σε ονομαστικές τιμές(τιμές ιστορικού κόστους) είναι ότι στα IPSAS το χρέος καταγράφεται σε όρους Καθαρής Παρούσας Αξίας λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα αξία του χρέους προεξοφλημένη κατά τη διάρκεια λήξης των δανείων με βάση το επιτόκιο της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων και των παραγώγων πράξεων διαχείρισης.
Με την εφαρμογή των IPSAS οποιαδήποτε μεταβολή των συμβατικών όρων κυρίως των διαπραγματεύσιμων δευτερογενώς δανείων (ομόλογα, έντοκα γραμμάτια, κλπ) όπως μεταβολή της διάρκειας αποπληρωμής, μεταβολή των επιτοκίων, παροχή ή μη περιόδων χάριτος, κλπ, λαμβάνονται υπόψη και μεταβάλουν αντίστοιχα το συνολικό Δημόσιο χρέος σε αντίθεση με την καταγραφή του χρέους σε ονομαστικές τιμές.
Όπως έγραψε πρόσφατα στη Wall Street Journal ο Simon Nixon οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης έχουν αποκλείσει την υιοθέτηση των Διεθνών Λογιστικών Προτύπων Δημοσίου Τομέα (International Public Sector Accounting Standards) , ένα σύνολο παγκόσμιων κανόνων που ακολουθεί κατά πόδας τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης που χρησιμοποιούνται ευρέως στον τομέα των επιχειρήσεων, παρά τα σαφή οφέλη που έχουν φέρει σε χώρες που τα υιοθέτησαν, συμπεριλαμβανομένης της Νέας Ζηλανδίας, της Αυστραλίας και της Ελβετίας.
Αντ” αυτού, η Ε.Ε. τώρα εξετάζει το κατά πόσο θα εισάγει τα δικά της Ευρωπαικά Λογιστικά Πρότυπα Δημόσιου Τομέα (European Public Sector Accounting Standards), τη δεύτερη καλύτερη επιλογή που θα επιτρέψει στην Ε.Ε να διατηρήσει τον έλεγχο.
Για πολλούς παρατηρητές, αυτή η απροθυμία ορισμένων χωρών να αποδεχτούν ακόμα και τα EPSAS φαίνεται κοντόφθαλμη. Ωστόσο ενισχύεται η δυναμική των IPSAS ως ένα νέο παγκόσμιο πρότυπο που υποστηρίζεται από μια συμμαχία διεθνών οργανισμών, συμπεριλαμβανομένου του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και της Διεθνούς Ομοσπονδίας Λογιστών.
