Οι επόμενες μέρες της κατάληψης της Καμπούλ φέρνουν τους Ταλιμπάν αντιμέτωπους με το ερώτημα της διαχείρισης όχι μόνο της εξουσίας αλλά και της δύσκολης συνοχής μιας χώρας ιδιαίτερα διαιρεμένης.
Όλα δείχνουν ότι η ταχύτατη κατάρρευση της κυβέρνησης και των ενόπλων δυνάμεων είχε να κάνει τόσο με το αίσθημα αδυναμίας που δημιούργησε η εξελισσόμενη αποχώρηση των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων, όσο όμως και με την ενδημική διαφθορά που είχε φτάσει μέχρι του σημείου οι στρατιώτες των αφγανικών ενόπλων δυνάμεων να μην λαμβάνουν την πλήρη αμοιβή τους (και τον τέως πρόεδρο Γκάνι να φεύγει από τη χώρα κουβαλώντας μεγάλα ποσά χρημάτων), κάτι που μπορεί να εξηγήσει γιατί μπόρεσαν οι Ταλιμπάν να κάνουν τόσες πολλές συμφωνίες για την αναίμακτη παράδοση μονάδων και του οπλισμού τους στην προέλαση προς τα αστικά κέντρα και την ίδια την πρωτεύουσα Καμπούλ.
Σε αυτό συνέβαλε καταλυτικά και ο τρόπος που οι ΗΠΑ είχαν διαμηνύσει αυτό που επιβεβαίωσε και ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στο μήνυμά του προς τον αμερικανικό λαό: δεν είχαν πια σκοπό να προσπαθούν να «οικοδομούν» θεσμούς και κράτος στο Αφγανιστάν.
Βεβαίως αυτό δεν σημαίνει ότι τα πράγματα είναι τόσο απλά για τους Ταλιμπάν. Άλλωστε, η ιστορία του Αφγανιστάν δείχνει ότι το βασικό πρόβλημα ήταν ακριβώς η διαμόρφωση μιας κεντρικής εξουσίας που να μην περιορίζεται στην πρωτεύουσα και τα αστικά κέντρα αλλά να μπορεί να διαχειρίζεται μια χώρα που αποτελείται από πολλές εθνότητες και όπου οι δεσμοί στο εσωτερικό φυλών και φατριών είναι συχνά πιο κρίσιμοι από τις τυπικές νομικές σχέσεις.
Η σταδιακή προετοιμασία για την εξουσία
Υπάρχουν κάποια σημάδια ότι οι Ταλιμπάν, ένα κίνημα παραδοσιακά γνωστό για την αντιπάθειά του προς τη δημοσιότητα, πήραν διάφορα μαθήματα από την προηγούμενη φορά που κατείχαν την εξουσία.
Το γεγονός ότι κατάφεραν να έχουν αρκετές επιτυχίες και να κερδίσουν περιοχές στον βορρά δείχνει εκτός των άλλων και προσπάθεια να μην είναι απλώς ένα κίνημα που εκπροσωπεί τους Παστούν, αλλά μπορούν να εκπροσωπήσουν και άλλες εθνότητες.
Το γεγονός ότι σε πρώτη φάση προσπάθησαν να ελέγξουν τα σύνορα και τις συνοριακές διαβάσεις αποτυπώνει έγνοια για να μπορέσουν να διαχειριστούν με τους δικούς τους όρους τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες.
Οι διακηρύξεις τους ότι παρέχουν αμνηστία σε κρατικούς λειτουργούς προσπαθούν να καθησυχάσουν τους φόβους για τυχόν κύμα εκδικητικότητας, ενώ οι δηλώσεις τους ότι δεν θα αντιταχθούν σε διάφορες μορφές παρουσίας των γυναικών απευθύνονταν και στη διεθνή κοινότητα.
Όπως δήλωσε, ο Εναμουλάχ Σαμανγκανί, μέλος της επιτροπής των Ταλιμπάν για τον πολιτισμό «Το Ισλαμικό Εμιράτο [σ.σ. η ονομασία που χρησιμοποιούν οι Ταλιμπάν για το Αφγανιστάν] δεν θέλει οι γυναίκες να είναι θύματα. Πρέπει να είναι στη δομή της κυβέρνησης υπό το νόμο της Σαρία».
Χαρακτηριστικό και το γεγονός ότι ένα μέλος του επικοινωνιακού επιτελείου των Ταλιμπάν εμφανίστηκε στις 17 Αυγούστου σε ένα αφγανικό τηλεοπτικό κανάλι για να συνομιλήσει με μια γυναίκα τηλεπαρουσιάστρια.
Ούτε, πρέπει να υποτιμήσουμε ότι η τρέχουσα ηγεσία τους όλο το προηγούμενο διάστημα είχε διάφορες αφορμές να συναντηθεί με εκπροσώπους της διεθνής κοινότητας και να προσπαθήσει να πείσει ότι μπορεί να κυβερνήσει με έναν τρόπο διαφορετικό από την προηγούμενη φορά.
Άλλωστε, αυτή τη φορά δείχνουν και μεγαλύτερη επιθυμία να χρησιμοποιήσουν και τη δημοσιότητα, σε αντίθεση με την πρώτη παρουσία τους στην εξουσία όταν απέφευγαν και την τηλεόραση αλλά ακόμη και τις φωτογραφίες (χαρακτηριστική η ίδια απέχθεια του ιδρυτή Μουλά Ομάρ στις φωτογραφίες). Μάλιστα, χρησιμοποιούν ακόμη και τα πιο σύγχρονα μέσα επικοινωνίας, έστω και σε περιορισμένο βαθμό.
