Γιατί κάποιοι που κόλλησαν κοροναϊό νόσησαν ελαφρά και γιατί κάποιοι άλλοι βαριά;
Η πρώτη απόδειξη για γενετική συσχέτιση της έκβασης της νόσου φάνηκε σε μελέτη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Νιουκάσλ της Μ. Βρετανίας, καθώς διαπίστωσαν την ύπαρξη ενός γονιδίου τρεις φορές πιο συχνά σε αυτούς που πέρασαν τη λοίμωξη ασυμπτωματικά, σε σχέση με αυτούς που την πέρασαν βαριά. Πρόκειται για το γονίδιο HLA-DRB1*04:01 και όσοι το έχουν φαίνεται πως είναι πιο προστατευμένοι από την covid – 19.
H μελέτη, σύγκρινε ασυμπτωματικούς ασθενείς και ασθενείς με βαριά νόσο, από την ίδια κοινότητα και χωρίς υποκείμενα νοσήματα. Δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό HLA Journal.
Η ερευνητική ομάδα πιστεύει πως πρόκειται για την πρώτη καθαρή απόδειξη ότι υπάρχει γενετική αντίσταση στην ασθένεια και χρησιμοποίησε αλληλούχιση νέας γενιάς για να εστιάσει στα γονίδια HLA που βρίσκονται στο χρωμόσωμα 6. Άλλες μελέτες αλληλούχισαν ολόκληρο το γονιδίωμα, όμως αυτή η προσέγγιση δεν ήταν αποτελεσματική.
Οι μελέτες γονιδίων μπορούν να συγκριθούν με μια δορυφορική εικόνα. Η υψηλή πυκνότητα και πολυπλοκότητα του συμπλέγματος ιστοσυμβατότητας και η διαφορετικότητα των δεδομένων, σημαίνει ότι μπορεί να παραβλέψει κανείς τη διαφοροποίηση. Για παράδειγμα, διφορετικές αλληλουχίες ή παραλλαγές του ίδιου γονιδίου, μπορούν να έχουν αντίθετες επιδράσεις στο ανοσοποιητικό. Αυτή η μελέτη, ήταν πολύ πιο εστιασμένη και συνέκρινε συμπτωματικούς με ασυμπτωματικούς ασθενείς ανάμεσα στον ίδιο πληθυσμό, αποκαλύπτοντας τις προστατευτικές ιδιότητες της αλληλουχίας.
Η Γεωγραφία
Γνωρίζουμε ήδη ότι το γονίδιο των αντιγονικών λευκοκυττάρων στους ανθρώπους, HLA-DRB1*04:01, συνδέεται ευθέως με τις γεωγραφικές συντεταγμένες. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρπωοι στη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη είναι πιθανό να έχουν αυτό το γονίδιο.
Και αυτό σημαίνει με τη σειρά του ότι οι Ευρωπαίοι ή άνθρωποι ευρωπαικής καταγωγής, είναι πιο πιθανό να είναι ασυμπτωματικοί, και να μεταδίδουν την ασθένεια σε ευάλωτους πληθυσμούς.
Ο Δρ Carlos Echevarria από το Ινστιτούτο Μεταφραστικής και Κλινικής Έρευνας στο Πανεπιστήμιο του Νιουκάστλ, ο οποίος εργάζεται επίσης ως σύμβουλος για αναπνευστικά νοσήματα στο Newcastle Hospitals NHS Foundation Trust και συγγραφέας της μελέτης επεσήμανε ότι «αυτό είναι ένα σημαντικό εύρημα, καθώς μπορεί να εξηγήσει γιατί μερικοί οι άνθρωποι πιάνουν τον Covid αλλά δεν αρρωσταίνουν. Θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια γενετική εξέταση που μπορεί να υποδεικνύει σε ποιόν πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα σε μελλοντικούς εμβολιασμούς. Σε επίπεδο πληθυσμού, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε γιατί όταν έχουμε πολλούς ασυμπτωματικούς, αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης».
Η επίδραση των γονιδίων που συνδέονται με τη γεωγραφική τοποθεσία είναι πλέον αποδεκτή και είναι επίσης γνωστό ότι τα γονίδια HLA αναπτύσσονται ως αντίδραση σε παθογόνους οργανισμούς.
Ο επίσης συγγραφέας της μελέτης, David Langton, πρόσθεσε: «Μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα ήταν οι σχέσεις μεταξύ γεωγραφικού μήκους και γεωγραφικού πλάτους και της συχνότητας των γονιδίων HLA. Είναι από καιρό γνωστό ότι η επίπτωση η σκλήρυνση κατά πλάκας αυξάνεται με αυξανόμενο γεωγραφικό πλάτος. Αυτό έχει μειωθεί εν μέρει για τη μείωση της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία και αντίστοιχα στη μείωση των επιπέδων βιταμίνης D. Δεν γνωρίζαμε, ωστόσο, ότι ένα από τα κύρια γονίδια κινδύνου για σκλήρυνση κατά πλάκας, είναι το DRB1 * 15: 01 , σχετίζεται άμεσα με το γεωγραφικό πλάτος.
Αυτό υπογραμμίζει την πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ περιβάλλοντος, γενετικής και ασθένειας. Γνωρίζουμε ότι ορισμένα γονίδια HLA ανταποκρίνονται στη βιταμίνη D και ότι τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D αποτελούν παράγοντα κινδύνου για σοβαρό COVID και κάνουμε περαιτέρω εργασία σε αυτόν τον τομέα».
Η μελέτη χρησιμοποίησε δείγματα από 49 ασθενείς με σοβαρό Covid που είχαν νοσηλευτεί με αναπνευστική ανεπάρκεια, από μια ασυμπτωματική ομάδα 69 εργαζομένων στο νοσοκομείο που είχαν βρεθεί θετικοί στον ιό, στο πλαίσιο γρήγορου τεστ ρουτίνας και μιας ομάδας ελέγχου που αφορούσε μελέτη για τη σχέση των γονότυπων HLA σε ασθενείς με χειρουργική αντικατάσταση άρθρωσης.
Η έρευνα χρησιμοποίησε μηχανήματα αλληλουχίας επόμενης γενιάς για να μελετήσει τις διάφορες παραλλαγές ή αλληλουχίες των γονιδίων HLA σε βάθος. Η εργασία περιορίστηκε σε δείγματα από τη Βορειοανατολική Αγγλία κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, μειώνοντας τις διαφοροποιήσεις στις ομάδες μελέτης. Όμως, θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες, καθώς μπορεί να υπάρχουν διαφορετικά αντίγραφα των γονιδίων HLA που παρέχουν αντίσταση σε άλλους πληθυσμούς.
